آهن زنگ نزن چیست

 زنگ‌زدگی قطعات فلزی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های بشر از گذشته تا به امروز بوده است. از تخریب کشتی‌ها تا فرسایش ابزارآلات فولادی، زنگ‌زدگی به عنوان تهدیدی جدی به حساب می‌آید. این موضوع ضمن برجسته کردن اهمیت کشف آهن زنگ‌نزن، به خوبی نشان می‌دهد که این ماده انقلابی بزرگ در صنعت و زندگی روزمره به پا کرده است.

 در این مطلب می‌خواهیم به بررسی آهن ضدزنگ یا استنلس‌استیل (Stainless Steel) بپردازیم. این نوع فولاد به واسطه بهره‌مندی از آلیاژهای ویژه در ترکیبات خود، در مقابل زنگ‌زدگی بسیار مقاوم است. مقاومت بالا در مقابل اکسیدشدن، پوسته‌شدن و تغییر شکل در دماهای بالا نیز از دیگر ویژگی‌های مهم این محصول هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این ماده ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید. همچنین شما مشتریان گرامی می‌توانید برای اطلاع از قیمت دقیق آهن آلات ساختمانی و صنعتی به پرگاس فلز مراجعه بفرمایید.

 آهن ضد زنگ؛ مقاوم در برابر خوردگی

 آهن ضدزنگ یا به اصطلاح استنلس‌استیل در واقع آلیاژی از آهن است که در ترکیبات خود مقدار قابل توجهی عنصر کروم دارد. حداقل کروم به‌کاررفته در فولاد زنگ‌نزن حدود 11 درصد است. این عنصر مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی از خود نشان می‌دهد. گریدهای پایین کروم در برابر شرایط آب‌وهوایی مختلف و محیط‌های خورنده مقاومت می‌کنند. در حالی که گریدهای بالای این آلیاژ نیز در مقابل خوردگی اسیدها، محلول‌های قلیایی و محیط‌های حاوی کلر مقاوم هستند. به همین دلیل، این فلز در صنایع مختلف مانند ساختمان‌سازی، پزشکی، خودروسازی و صنایع غذایی کاربرد گسترده‌ای دارد.

 وجود عناصر دیگری مانند مولیبدن و نیکل نیز در افزایش مقاومت آهن ضدزنگ در برابر خوردگی و اکسیداسیون بی‌تاثیر نیست؛ اما کروم عامل تعیین‌کننده در این ترکیب به شمار می‌رود. برای مثال، نیکل با هدف ایجاد انعطاف و افزایش شکل‌پذیری در فولاد ضدزنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 یکی دیگر از ویژگی‌های این نوع ماده، قابلیت بازیافت آن است. نوع ساخت آهن ضدزنگ و ترکیبات آن به گونه‌ای است که به راحتی می‌توان آن را پس از استفاده بازیافت کرد. شرایط موجود باعث می‌شود که یک محصول بسیار مقاوم و پایدار در اختیار صنعتگران مختلف قرار گیرد.

 آشنایی با فولاد ضد زنگ و ویژگی‌های آن

 آهن زنگ‌نزن به فولادی گفته می‌شود که مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد. این نوع آهن حداقل از حدود 11 درصد کروم تشکیل شده است. کروم در اثر تماس با هوا واکنش نشان داده و یک لایه نامرئی روی سطح فلز ایجاد می‌کند. این لایه کرومی از تماس بیشتر آهن با هوا جلوگیری کرده و مانع از زنگ‌زدن آن می‌شود. از جمله ویژگی‌های فولاد ضدزنگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کروم و نیکل از اصلی‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده آهن ضدزنگ هستند. حداقل 10.5 درصد از این محصول را کروم و 8 تا 12 درصد آن را نیکل تشکیل داده است. سایر عناصر این ماده عبارت‌اند از کربن، منگنز، مولیبدن و سیلیکون.
• فولاد ضدزنگ برخلاف فلزات معمولی در مقابل زنگ‌زدگی و خوردگی مقاوم است و در اثر تماس با اکسیژن و رطوبت تغییر شکل و ظاهر نمی‌دهد. در حالی که فولاد معمولی در برابر اکسایش به رنگ قرمز درمی‌آید.
• هر چقدر سطح کروم و سایر عناصر آلیاژی مورد استفاده در آهن ضدزنگ بیشتر باشد، مقاومت آن در مقابل خوردگی و زنگ‌زدگی نیز بیشتر است.
• با وجود اینکه عناصر دیگری مانند نیکل و مولیبدن برای افزایش مقاومت فلز در برابر خوردگی موثر هستند، اما کروم همیشه عامل تعیین‌کننده است.
• فولاد زنگ‌نزن به طور کامل بازیافت می‌شود.
• فولاد زنگ‌نزن به دلیل داشتن ویژگی‌های مطرح شده در بالا در صنایع مختلف نظیر ساخت‌وساز، سازه‌های زیرساختی، ابزارآلات، کشتی‌سازی، خودروسازی و تجهیزات صنعتی به کار می‌رود.

 کاربردهای متنوع فولاد ضد زنگ در صنایع مختلف

 همان‌طور که بیان شد، فولاد زنگ‌نزن برای ساخت وسایل مختلف در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه برخی از کاربردهای این محصول معرفی شده‌اند:

 مصارف خانگی: ساخت وسایل آشپزخانه مانند کارد و چنگال، سینک ظرف‌شویی، ماهیتابه، گردونه ماشین لباسشویی، کوره مایکروفر و انواع تیغ

 معماری و مهندسی عمران: ساخت روکش‌ها، نرده‌های ساختمان، اتصالات درب و پنجره‌ها، مبلمان شهری، تیرهای روشنایی، تیر سردرها، پایه‌های بنایی و...

 حمل‌ونقل: ساخت سیستم‌های اگزوز، اتاق خودروها، تانکر، انبار کشتی‌ها، تانکرهای کشتی حامل مواد شیمیایی و...

 نفت و گاز: تهیه مخازن نفت و گاز در منزل، جعبه کابل، خطوط لوله زیرزمینی

 پزشکی: ساخت تجهیزات جراحی، جراحی ایمپلنت، اسکنر MRI و...

 غذا و نوشیدنی: تهیه وسایل پذیرایی، ظروف مخصوص جوشاندن، تقطیر و پردازش مواد غذایی

 آب: ساخت تجهیزات آب‌وفاضلاب، لوله‌های آب، مخازن آب گرم

 کاربردهای عمومی: تولید انواع فنر، سیم، پیچ‌ومهره

 صنعت هوافضا: ساخت هواپیما، فضاپیما و...

 سخن پایانی

 آهن زنگ‌نزن به واسطه خواص منحصربه‌فرد خود در زمره پرکاربردترین آلیاژهای فلزی در جهان قرار می‌گیرد. این نوع فولاد به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و ظاهر زیبا، به عنوان یک انتخاب ایده‌آل برای بسیاری از کاربردها در صنایع مختلف شناخته می‌شود.

در این مطلب از پِرگاس فلز تلاش کردیم توضیحی جامع درباره فولاد ضدزنگ، ویژگی‌ها و کاربردهای آن ارائه دهیم. اگر اطلاعات بیشتری در این زمینه دارید، می‌توانید آن را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.